ترویج مهارت کتابخوانی از سنین پایین با تقویت انتخاب کودکانه

به گزارش ایرنا، کودکی و نوجوانی بهترین زمان برای نهادینه کردن فرهنگ درست مطالعه و مهارت کتابخوانی است.

بر این اساس کتاب های کودکان و نوجوان باید متفاوت از دیگر اقشار و افراد جامعه، علاوه بر سرگرم کننده بودن، حاوی پیام های مثبت، آموزنده و الهام بخش باشد.

انتخاب کتاب هایی با شخصیت های جذاب، موضوعات قابل ارتباط و زبان صمیمی، به رشد فکری و تقویت مهارت های فردی کودکان و نوجوانان کمک بسیاری می کند.

باید شرایط مطلوبی برای کودکان و نوجوانان ایجاد کرد تا آن ها با مطالعه کتاب علاوه بر لذت، به شناخت بهتر از خود و دنیای اطراف شان نیز دست یابند.

ارتقای سواد علمی و گسترش دایره لغات کودکان با کتاب

کتاب خواندن و مطالعه داستان ها و موضوعات متفاوت در کودکی به باز کردن ذهن کودکان و نوجوانان و ارتقای سواد علمی و گسترش دایره لغات در آن ها نیز منجر می شود.

بنا به گفته بسیاری از صاحب نظران عرصه کتاب، کتاب های نوجوانان، دسته ای مهم و خاص در دنیای نشر و ادبیات هستند و انتخاب کتاب مناسب برای این گروه سنی می تواند تاثیر بزرگی بر شکل گیری شخصیت، تقویت مهارت های اجتماعی و رشد فکری آن ها بگذارد.

آنها معتقدند که شخصیت های کتاب های کودکان و نوجوانان باید قابل ارتباط و واقعی و دارای ویژگی هایی باشند که نوجوانان بتوانند در آن ها خود را ببینند. این شخصیت ها باید با چالش های زندگی روزمره از جمله روابط خانوادگی، مشکلات درسی و اجتماعی مواجه تا برای نوجوانان ملموس و واقعی شوند.

جذب کودکان با کتابهای چالش برانگیز

یک کارشناس حوزه کتابداری و کتابخوانی در اصفهان به خبرنگار ایرنا گفت: کتاب های کودکان و نوجوانان باید چالش برانگیز اما متناسب سن آن ها باشد تا بتوانند به راحتی با آن ارتباط برقرار کنند و به وادی کتابخوانی کشیده شوند.

مریم معین فر افزود: زبان در کتاب های نوجوانان نباید بیش از حد پیچیده یا تخصصی بلکه باید ساده و صمیمی باشد زیرا استفاده از زبان بیش از حد رسمی یا پیچیده ممکن است خواننده را از کتاب دور کند.

این کارشناس عرصه کتابخوانی افزود: یکی از جنبه های مهم کتاب های نوجوان، داشتن داستان هایی خلاقانه و پر از تخیل است، زیرا این داستان ها می توانند ذهن آن ها را تحریک و خلاقیت شان را تقویت و در عین حال آن ها را به یادگیری تجربه های جدید ترغیب کند.

وی تاکید کرد: کتاب های نوجوان نباید تنها سرگرم کننده باشند، بلکه باید عناصر آموزشی نیز داشته باشند زیرا این محتواها می توانند به نوجوانان در یادگیری مهارت های زندگی مثل حل مساله، مدیریت احساسات، تصمیم گیری درست و حتی مهارت های عملی کمک کنند.

وی همچنین بر جذاب بودن ریتم داستان و سبک نوشتاری کتاب تاکید کرد و گفت: بسیاری از نوجوانان ترجیح می دهند کتاب هایی را بخوانند که پر از دیالوگ و لحظات هیجانی باشند و سریع به اصل داستان پرداخته شود.

معین فر، گرافیک زیبا، رنگ های جذاب، و طراحی هایی که با موضوع کتاب همخوانی دارند را نیز از عواملی برشمرد که باعث جلب مخاطب کودک و نوجوان به کتابخوانی می شود.

ایجاد قفسه های کوچک کتاب در مقابل دید کودکان

مربی یکی از مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در اصفهان نیز بر ایجاد قفسه های کوچک کتاب در کلاس های محل آموزش تاکید کرد و گفت: اگر کودکان با چشم خود کتاب را روزانه ببینند به سمت آن گرایش می یابند.

آذین کرمی افزود: برای جذب کودک به هر سمتی ابتدا باید آن جسم را در مقابلش قرار داد تا با آن مانوس شود و سپس اختیار انتخاب داشته باشد.

وی اظهار داشت: بسیاری از کودکانی که به این مرکز مراجعه می کنند پس از مدت کوتاهی درخواست کتاب های داستانی که هر روز در قفسه ها می بینند داشته و با اشتیاق به مطالعه آن می پردازند.

این مربی کودک و نوجوان افزود: ناگفته نماند که باید محتوای کتاب ها ساده و قابل هضم و متناسب با سن کودکان باشد تا مبادا به دلیل ابهام در فهم آن را کنار بگذارند.

وی طراحی جلد کتاب ها و عناوین انتخابی را نیز عامل دیگر جذب کودکان به سمت کتاب دانست و گفت: باید در این زمینه نیز توجه خاص شود.

معرفی کتاب های متناسب با سن کودکان

معاون توسعه کتابخانه ‎ها و کتابخوانی اداره کل کتابخانه های عمومی اصفهان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، بهترین راه برای تشویق نوجوانان و کودکان به کتاب خواندن را معرفی چندین کتاب متناسب سن آن ها آنها ولی دادن اجازه انتخاب به آن ها عنوان کرد.

امیر هلاکویی افزود: راهکار دیگر برای ایجاد فرهنگ مطالعه در خانه و تشویق نوجوانان به کتاب خواندن، الگو گیری از والدین مطالعه کننده است.

وی خاطرنشان کرد: گروه سنی نوجوان، وقتی در مقابل دستورات یا الزامات قرار می گیرند، مقابله می کنند و آن را نمی پذیرند ولی اگر مشاهده کنند که والدین آن ها بخشی از وقت روزانه خود را صرف کتاب خواندن می کنند، تمایل به پیروی از این رفتار دارند.

این کارشناس فرهنگی افزود: از فرزندان باید درباره محتوای کتاب های مورد علاقه پرس و جو شود تا علاوه بر احترام به سلیقه آن ها، راه درست و اساسی برای جذبشان به مطالعه را برگزید.

وی با اشاره به وجود 293 کتابخانه نهادی و عمومی در استان اصفهان گفت: از این تعداد، 214 کتابخانه نهادی( زیرمجموعه نهاد کتابخانه های عمومی کشور ) و همچنین 79 باب کتابخانه مشارکتی و مستقل است.

هلاکویی افزود: در مجموع بالغ بر یکهزار فعالیت فرهنگی در 214 کتابخانه عمومی نهادی استان اصفهان با هدف جذب کتابخوان و ترویج فرهنگ مطالعه اجرا می شود.

وی یادآور شد: حدود 700 هزار نفر عضو کتابخانه های استان هستند که 154 هزار نفر آنها عضو فعال کتابخانه های نهادی و 20 هزار نفر عضو فعال کتابخانه های مشارکتی هستند.

هلاکوئی با بیان اینکه بالغ بر چهار میلیون و 500 هزار نسخه کتاب در کتابخانه های عمومی نهادی و مشارکتی در اســتان اصفهان وجود دارد گفت: آمار امانت کتابخانه های استان اصفهان در سال بالغ بر 2 میلیون و 700 هزار جلد کتاب است.

معاون توسعه کتابخانه های عمومی اصفهان افزود: در راستای اهمیت جذب کودکان و نوجوانان به کتابخوانی، از مجموع 10 هزار فعالیت فرهنگی در کتابخانه های زیر پوشش این نهاد، بیش از چهار هزار فعالیت مربوط به بخش کودک است.

وی، معرفی کتاب، مشاوره کتاب و نشست کتابخوانان با حضور اعضای کودک و نوجوان را از جمله برنامه های کتابخانه های عمومی اصفهان عنوان کرد و گفت: در بخش تخصصی کودک و نوجوان در برخی کتابخانه های عمومی اصفهان، زیر ساخت های لازم شامل تهیه کتاب و تجهیرات، اسباب بازی و فضای فیزیکی وجود دارد.

این کارشناس فرهنگی، همچنین به تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه کتاب کودک و نوجوان در کتابخانه های عمومی اشاره کرد و گفت: تعدادی نیروی کارآزموده وارد این عرصه شدند و آموزش های لازم را با موفقیت پشت سر گذاشتند.

هلاکویی تصریح کرد: اداره کل کتابخانه های عمومی استان، به بخش کودک و نوجوان، نگاه ویژه ای دارد زیرا تربیت کودک و نوجوان کتابخوان می تواند ضامن تربیت نسلی آگاه، فهیم و بافرهنگ باشد.